การค้นในที่รโหฐานตาม ป.วิ.อ. มาตรา 102 จะต้องทำการค้นต่อหน้าบุคคลใดจึงจะเป็นการค้นโดยชอบด้วยกฎหมาย ?

24 มกราคม 2568

คำถาม : การค้นในที่รโหฐานตาม ป.วิ.อ. มาตรา 102 จะต้องทำการค้นต่อหน้าบุคคลใดจึงจะเป็นการค้นโดยชอบด้วยกฎหมาย ?

คำตอบ : ให้ค้นต่อหน้าผู้ครอบครองสถานที่หรือบุคคลใน

ครอบครัวของผู้นั้น หรือถ้าหาบุคคลเช่นกล่าวนั้นไม่ได้ ก็ให้ค้นต่อหน้าบุคคลอื่นอย่างน้อยสองคนซึ่งเจ้าพนักงานได้

ขอร้องมาเป็นพยาน

เป็นไปตาม ป.วิ.อ. มาตรา 102 วรรคหนึ่งที่บัญญัติว่า "การค้นในที่รโหฐานนั้น ก่อนลงมือค้นให้เจ้า

พนักงานผู้ค้นแสดงความบริสุทธิ์เสียก่อน และเท่าที่สามารถจะทำได้ให้ค้นต่อหน้าผู้ครอบครองสถานที่หรือบุคคลใน

ขอร้องมาเป็นพยาน"

อย่างไรก็ดีจะต้องศึกษาคำพิพากษาฎีกาเพิ่มเติม เนื่องจากมีการขยายหลักการและข้อเท็จจริงเฉพาะที่ต้องศึกษาดังต่อไปนี้

คำพิพากษาฎีกาที่ 395/2519 การค้นในที่รโหฐานนั้น ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 102 บัญญัติให้ทำการค้นต่อหน้าผู้ครอบครองสถานที่หรือบุคคลในครอบครัวของผู้นั้น เท่าที่สามารถจะทำได้ หรือถ้าหาบุคคลเช่นกล่าวนั้นไม่ได้ ก็ให้ค้นต่อหน้าบุคคลอื่นอย่างน้อย 2 คน ซึ่งเจ้าพนักงานได้ขอร้องมาเป็นพยาน ดังนี้ เมื่อข้อเท็จจริงไม่ได้ความว่าสามารถทำการค้นได้ต่อหน้าคนอื่น ฉะนั้น การที่จำเลยกับพวกซึ่งเป็นเจ้าพนักงานทำการค้นบ้านโจทก์ต่อหน้ามารดาโจทก์และบุคคลอื่นอีกบุคคลหนึ่ง ซึ่งจำเลยขอร้องมาเป็นพยาน จึงอาจเป็นกรณีที่จำเลยกระทำเท่าที่สามารถจะทำได้ และไม่อาจจะหาบุคคลอื่นใดมาเป็นพยานในการค้นของจำเลยมากไปกว่านั้น ถือได้ว่าเป็นการค้นที่ชอบ

คำพิพากษาฎีกาที่ 3912/2553 มาตรา 102 บัญญัติให้เจ้าพนักงานค้นต่อหน้าผู้ครอบครองสถานที่หรือบุคคลในครอบครัวของผู้นั้นหรือถ้าหาบุคคลเช่นกล่าวนั้นไม่ได้ ก็ให้ค้นต่อหน้าบุคคลอื่นอย่างน้อยสองคนซึ่งเจ้าพนักงานได้ร้องขอมาเป็นพยาน ดังนี้ แม้ขณะเริ่มลงมือค้นเจ้าพนักงานตำรวจจัดให้ จ. ซึ่งมิใช่บุคคลในครอบครัวจำเลยที่ 2 เป็นพยานในการค้นห้องจำเลยที่ 2 เพียงคนเดียวเพราะจำเลยที่ 2 ไม่อยู่ก็ตาม แต่ระหว่างค้นจำเลยที่ 2 ได้กลับมานำเจ้าพนักงานตำรวจค้นห้องจำเลยที่ 2 ด้วยตนเองต่อไปจนกระทั่งค้นพบเมทแอมเฟตามีนของกลาง จึงถือว่าเจ้าพนักงานทำการค้นห้องจำเลยที่ 2 ต่อหน้าจำเลยที่ 2 ผู้ครอบครองสถานที่ตามมาตรา 102 แล้ว

รายการที่ 1 - 1 จาก 1