เอกสิทธิ์

4 สิงหาคม 2568

#เลคเชอร์กฎหมาย

#รัฐธรรมนูญ #เอกสิทธิ์ 


▶️ เอกสิทธิ์ของสมาชิกรัฐสภา (Parliamentary Privilege) หมายถึง สิทธิพิเศษที่เด็ดขาดของสมาชิกรัฐสภาที่จะกล่าวถ้อยคำในทางแถลงข้อเท็จจริง แสดงความคิดเห็น ออกเสียงลงคะแนน หรือดำเนินการอื่นในที่ประชุมรัฐสภา โดยที่บุคคลอื่นใดจะนำไปฟ้องร้องว่ากล่าวในทางใด ๆ ไม่ได้ ไม่ว่าจะผ่านไปนานเท่าใดก็ตาม และแม้ผู้นั้นจะพ้นจากตำแหน่งสมาชิกรัฐสภาแล้วก็ตาม 

เอกสิทธิ์มีขึ้นเพื่อให้สมาชิกรัฐสภาปฏิบัติหน้าที่ของตนอย่างเต็มที่ไม่ต้องหวั่นเกรงว่าจะถูกฟ้องเป็นคดีอาญาหรือคดีแพ่งเพราะเหตุจากการปฏิบัติหน้าที่ อันเป็นหลักประกันแก่ฝ่ายนิติบัญญัติในการปฏิบัติหน้าที่เพื่อตรวจสอบการบริหารราชการแผ่นดินของฝ่ายบริหารนั่นเอง ซึ่งรัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ในมาตรา 124


1️⃣ เอกสิทธิ์เด็ดขาด (ในกรณีที่ไม่มีการถ่ายทอดการประชุม)

​เรื่องนี้บัญญัติอยู่ใน มาตรา 124 วรรคหนึ่ง ใช้ในกรณีที่ไม่มีการถ่ายทอดในที่ประชุม ย่อมได้รับเอกสิทธิ์เด็ดขาด หมายความว่า สมาชิกรัฐสภาจะกล่าวถ้อยคำในทางแถลงข้อเท็จจริง แสดงความคิดเห็น หรือออกเสียงลงคะแนนย่อมเป็นเอกสิทธิ์เด็ดขาด ผู้ใดจะนำไปฟ้องร้องว่ากล่าวในทางใด ๆ ไม่ได้

คำว่า “ผู้ใดจะนำไปเป็นเหตุฟ้องร้องว่ากล่าวสมาชิกผู้นั้นในทางใด ๆ มิได้” ในมาตรา 124 วรรคหนึ่งหมายความว่า ผู้นั้นจะฟ้องร้องสมาชิกไม่ได้เลย ไม่ว่าจะเป็นการฟ้องคดีอาญาในความผิดฐานดูหมิ่นเจ้าพนักงานตาม ป.อ. มาตรา 136 หรือความผิดฐานหมิ่นประมาท ตาม ป.อ. มาตรา 326 และ มาตรา 327 หรือ การฟ้องคดีแพ่งในความรับผิดทางละเมิด ตาม ป.พ.พ. มาตรา 420, มาตรา 421 และ มาตรา 423 หรือแม้แต่ในทางวินัยก็ตาม


2️⃣ เอกสิทธิ์ไม่เด็ดขาด (ในกรณีที่มีการถ่ายทอดการประชุม)

​เรื่องนี้บัญญัติอยู่ใน มาตรา 124 วรรคสองและวรรคสาม เป็นเอกสิทธิ์ไม่เด็ดขาด กล่าวคือ เป็นเอกสิทธิ์ในกรณีที่มีการถ่ายทอดในที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร หรือที่ประชุมวุฒิสภา หรือที่ประชุมรัฐสภา ไม่ว่าจะเป็นการถ่ายทอดทางวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ หรือทางอื่นใด สมาชิกรัฐสภาจะได้รับเอกสิทธิ์ไม่เด็ดขาด

นั่นคือ ต้องพิจารณาต่อว่าสมาชิกรัฐสภากล่าวพาดพิงบุคคลใด

​2.1 ในกรณีที่เป็นการกล่าวถ้อยคำพาดพิงสมาชิกแห่งที่ประชุมสภานั้นหรือรัฐมนตรี ย่อมได้รับเอกสิทธิ์ แม้ว่าถ้อยคำนั้นไปปรากฏนอกบริเวณรัฐสภาและเป็นความผิดอาญาหรือละเมิดสิทธิในทางแพ่งของสมาชิกรัฐสภาแห่งที่ประชุมนั้น หรือรัฐมนตรี สมาชิกแห่งที่ประชุมสภาหรือรัฐมนตรีที่ถูกพาดพิงจะนำไปฟ้องร้องว่ากล่าวในทางใด ๆ ไม่ได้

2.2 ในกรณีที่เป็นการกล่าวถ้อยคำพาดพิงบุคคลอื่นซึ่งไม่ใช่สมาชิกแห่งที่ประชุมสภานั้นหรือรัฐมนตรี ย่อมไม่ได้รับเอกสิทธิ์ หากถ้อยคำนั้นไปปรากฏนอกบริเวณรัฐสภาและเป็นความผิดอาญาหรือละเมิดสิทธิทางแพ่งต่อบุคคลอื่นซึ่งไม่ใช่สมาชิกแห่งสภานั้น หรือรัฐมนตรี บุคคลภายนอกย่อมฟ้องร้องทางแพ่ง อาญา หรือทางอื่นใดต่อศาลได้


#อย่าลืมกดไลค์ กดแชร์ แบ่งปันความรู้ให้เพื่อน ๆ ด้วยนะคะ


รายการที่ 1 - 1 จาก 1