คดีมีทุนทรัพย์/คดีไม่มีทุนทรัพย์

#เลคเชอร์กฎหมาย

#คดีมีทุนทรัพย์ #คดีไม่มีทุนทรัพย์ #กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง

✍️หนึ่งในปัญหาของการฟ้องคดีคือการพิจารณาว่าคดีนั้นเป็นคดีมีทุนทรัพย์หรือไม่ นอกจากจะส่งผลในเรื่องของค่าขึ้นศาลแล้ว ยังส่งผลต่อข้อจำกัดสิทธิในการอุทธรณ์ของแต่ละคดีด้วย ซึ่งจากหมายเหตุท้ายคำพิพากษาฎีกาที่ 812/2498 โดยท่านอาจารย์จิตติ ติงศภัทิย์ วางหลักว่า “ถ้าเรียกทรัพย์สินใดมาเป็นของโจทก์โดยในขณะเวลาฟ้องโจทก์ไม่ได้เป็นเจ้าของย่อมเป็นคดีมีทุนทรัพย์ตามราคาทุนทรัพย์ที่เรียกร้อง แต่หากโจทก์เป็นเจ้าของอยู่แล้วต้องเรียกจากจำเลยเพราะเหตุใดก็ตามเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ เว้นแต่จำเลยจะสู้กรรมสิทธิ์เป็นการพิพาทในทรัพย์สินจึงมีทุนทรัพย์ตามราคาในทรัพย์สินที่พิพาท” 

💙ข้อพิจารณากรณีคู่ความพิพาทเกี่ยวกับที่ดินในคดีฟ้องขับไล่ โดยหลักแล้วคดีฟ้องขับไล่เป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ แต่หากจำเลยต่อสู้เรื่องกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองว่าทรัพย์นั้นเป็นของตนเอง หรือตนเป็นผู้มีสิทธิครอบครองในทรัพย์นั้นถือเป็นคดีมีทุนทรัพย์ กล่าวคือหากจำเลยไม่ได้ต่อสู้กรรมสิทธิ์ เช่น ต่อสู้เรื่องอำนาจฟ้อง หรืออ้างกรรมสิทธิ์แต่อ้างว่าเป็นของผู้อื่น ย่อมไม่เป็นการต่อสู้กรรมสิทธิ์ ถือเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ ส่วนการอ้างว่าที่ดินเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินจะเป็นคดีมีทุนทรัพย์หรือไม่ให้พิจารณาจากคู่ความที่ยกข้ออ้างนี้ขึ้นมา หากโจทก์เป็นราษฎรฟ้องขับไล่จำเลยที่เป็นราษฎรเหมือนกันโดยจำเลยอ้างว่าที่ดินพิพาทเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน โดยไม่อ้างความเป็นเจ้าของหรือมีสิทธิครอบครองในที่ดินพิพาทนั้น จึงไม่เป็นการต่อสู้กรรมสิทธิ์ ดังนั้นจึงเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ แต่หากโจทก์ฟ้องขับไล่โดยหน่วยงานของรัฐเป็นจำเลยโดยจำเลยอ้างมาในคำให้การว่าเป็นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดิน กรณีนี้ถือว่าจำเลยให้การต่อสู้เรื่องกรรมสิทธิ์จึงเป็นคดีมีทุนทรัพย์ 

ในกรณีที่โจทก์ฟ้องขับไล่และจำเลยขาดนัดยื่นคำให้การจะถือว่าไม่มีการกล่าวแก้กรรมสิทธิ์ คดีนี้จึงเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ประเภทฟ้องขับไล่บุคคลใด ๆ ออกจากอสังหาฯ มาตรา 224 วรรคสอง แต่ระมัดระวังข้อเท็จจริงตามคำพิพาษาฎีกาที่ 411/2550 คดีนี้จำเลยเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลแม้จำเลยจะขาดนัดยื่นคำให้การ แต่พฤติการณ์ที่โจทก์บรรยายฟ้องมาเห็นชัดว่าจำเลยโต้แย้งว่าที่พิพาทไม่ใช่ที่ดินของโจทก์แต่เป็นที่ดินสาธารณะจึงเป็นคดีมีทุนทรัพย์

💙ตัวอย่างคดีไม่มีทุนทรัพย์ หรือคดีที่มีคำขอให้ปลดเปลื้องทุกข์อันไม่อาจคำนวนเป็นราคาเงินได้ เช่น ฟ้องขอเพิกถอนการฉ้อฉล (ฎ.2885/2526) ตัวการฟ้องเรียกคืนที่ดินจากตัวแทน โดยอ้างว่าตัวแทนมีชื่อถือกรรมสิทธิ์แทนตัวการ (ฎ.5460/2547) การร้องขอเฉลี่ยทรัพย์ไม่ใช่คำฟ้อง จึงเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ (คำสั่งคำร้องศาลฎีกาที่ 19/2519) 

💛คำพิพากษาฎีกาเพิ่มเติม

ฎ.2527/2567 โจทก์อุทธรณ์และฎีกาเฉพาะแต่ในปัญหาเรื่องความรับผิดของจำเลยที่ 2 ผู้ค้ำประกัน คดีในชั้นอุทธรณ์และฎีกาจึงเป็นคดีที่มีคำขอให้ปลดเปลื้องทุกข์อันไม่อาจคำนวณเป็นราคาเงินได้ ต้องเสียค่าขึ้นศาล 200 บาท และไม่ต้องเสียค่าขึ้นศาลอนาคต แต่โจทก์เสียค่าขึ้นศาลมาตามทุนทรัพย์และค่าขึ้นศาลอนาคตมาด้วย จึงต้องคืนค่าขึ้นศาลชั้นอุทธรณ์และชั้นฎีกาส่วนที่เกิน 200 บาท ให้แก่โจทก์

---------------------

✅ ดูคอร์สติวและสมัครติวได้ที่ www.OhmsLawTutor.com/courses

.

✅ LINE Official : @OhmsLawTutor

(09.00-24.00 น. ทุกวัน)

หรือคลิก https://line.me/R/ti/p/%40ohmslawtutor

.

✅ โทร. 098-997-8919, 098-997-8915, 095-693-9789, 080-563-9789, 097-928-9289 (09.00-18.00 น. ทุกวัน)

#ฝากความสำเร็จให้เราดูแล ❤️

#สถาบันติวกฎหมายโอห์มลอว์