สรุปหลักกฎหมาย เรื่อง ชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมาย ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24

สรุปหลักกฎหมาย เรื่อง ชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมาย ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24

1️⃣ เมื่อคู่ความฝ่ายใดยกปัญหาข้อกฎหมายขึ้นอ้าง

   📍 ปัญหาข้อกฎหมายเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน : 

     👤 จำเลยยกปัญหาข้อกฎหมายขึ้นอ้าง : ศาลวินิจฉัยชี้ขาดเบื้องต้นตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24 ได้ แม้ไม่ได้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ไว้ในคำให้การ (ฎ.91/2562)

     ⚖️ ศาลหยิบยกปัญหาข้อกฎหมายขึ้นวินิจฉัยได้เองตาม ป.วิ.พ. มาตรา 142 (5)

   📍 ปัญหาข้อกฎหมายที่ไม่เกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน

     👤 จำเลยยกปัญหาข้อกฎหมายขึ้นอ้าง ต้องยกข้อต่อสู้ไว้ในคำให้การด้วย

     ⚖️ ศาลหยิบยกปัญหาข้อกฎหมายขึ้นวินิจฉัยเองตาม ป.วิ.พ. มาตรา 142 (5) ไม่ได้ 🚫

2️⃣ หากได้วินิจฉัยให้เป็นคุณแก่ฝ่ายนั้น

   📍 ศาลวินิจฉัยเป็นคุณแก่ฝ่ายที่อ้างปัญหาข้อกฎหมาย = ชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมายตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24

   📍 ศาลวินิจฉัยไม่เป็นคุณแก่ฝ่ายที่อ้างปัญหาข้อกฎหมาย = ไม่ใช่ชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมายตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24 ➡️ เป็นคำสั่งระหว่างพิจารณาตาม ป.วิ.พ. มาตรา 226 (ต้องโต้แย้งคัดค้านไว้ก่อนจึงจะมีสิทธิอุทธรณ์)🗣️🔼

3️⃣ ไม่ต้องมีการพิจารณาคดี/ไม่ต้องพิจารณาประเด็นสำคัญบางข้อ/พิจารณาคดีหรือประเด็นสำคัญก็ไม่ทำให้ได้ความชัดขึ้นอีกแล้ว

   📍 คำสั่งตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24 ไม่เป็นคำสั่งระหว่างพิจารณา ไม่ต้องโต้แย้งคัดค้านก็มีสิทธิอุทธรณ์

   📍 คำสั่งตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24 รวมถึง สั่งงดสืบพยานก่อนชี้ขาดปัญหาข้อกฎหมายเบื้องต้นตาม ป.วิ.พ. มาตรา 24 ด้วย (ฎ.5153/2563)

4️⃣ ศาลมีดุลพินิจวินิจฉัยชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมาย⚖️

   📍 เป็นดุลพินิจศาล ไม่ใช่บทบังคับให้ต้องชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมายทุกกรณี👨‍⚖️

   📍 ศาลจะชี้ขาดไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาก็ได้ (ฎ.799/2551) จะชี้ขาดในรูปแบบคำพิพากษาหรือคำสั่งตาม ป.วิ.พ. มาตรา 141 ก็ได้ 📝

   📍 เกิดขึ้นได้เฉพาะในศาลชั้นต้นเท่านั้น

   📍 นำไปใช้ในคดีอาญาด้วย (ฎ.3783/2557)

   📍 คู่ความอ้างเหตุหนึ่ง ศาลจะชี้ขาดโดยอ้างอีกเหตุหนึ่งก็ได้ (ฎ.1102/2506)