สรุปหลักกฎหมาย เรื่อง เขตอำนาจสอบสวน ตาม ป.วิ.อ. มาตรา 18

28 ตุลาคม 2568

1️⃣ ผู้มีอำนาจสอบสวนความผิดอาญา

📍🏙️ กทม. คือ พนักงานสอบสวนฝ่ายตำรวจ (ข้าราชการตำรวจชั้นยศร้อยตำรวจตรีขึ้นไป)

📍🏙️🚫 จังหวัดอื่น คือ

1) พนักงานสอบสวนฝ่ายตำรวจ 👮

2) พนักงานสอบสวนฝ่ายปกครอง คือ ปลัดอำเภอและพนักงานฝ่ายปกครองชั้นผู้ใหญ่ตาม ป.วิ.อ. มาตรา 2 (17)

2️⃣ ประเภทคดีที่มีอำนาจสอบสวน🧐

📍 มีอำนาจสอบสวนคดีอาญาได้ทุกประเภทไม่จำกัดประเภทคดีแม้จะขัดแย้งกับระเบียบของหน่วยงานก็เป็นเรื่องบริหารงานภายใน (ฎ.876/2555, ฎ.7340/2562)

3️⃣ เขตอำนาจ (กรณีทั่วไป)

3.1 ความผิดอาญาซึ่งได้เกิด หรืออ้าง หรือเชื่อว่าได้เกิดภายในเขตอำนาจของตน🗯️

3.2 ผู้ต้องหามีที่อยู่หรือถูกจับภายในเขตอำนาจของตน🏠⛓️✅

4️⃣เขตอำนาจ (กรณีพิเศษ)

📌 หลัก : มีเขตอำนาจสอบสวนเพียงใดย่อมเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด ⚖️

📌 เว้นแต่ : มีกฎหมายเฉพาะบัญญัติให้มีเขตอำนาจสอบสวนได้ทั่วราชอาณาจักรย่อมเป็นไปตามนั้น 📍⚖️

5️⃣ พนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบ (ป.วิ.อ. มาตรา 18 วรรคสาม)👮‍♂️🥇

📍 พนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบ คือ พนักงานสอบสวนผู้มีหน้าที่สรุปสำนวนการสอบสวนและทำความเห็นเสนอพนักงานอัยการว่าควรงดการสอบสวน หรือสั่งฟ้อง หรือสั่งไม่ฟ้องตาม ป.วิ.อ. มาตรา 140, 141, 142

6️⃣ หัวหน้าพนักงานสอบสวน (ป.วิ.อ. มาตรา 18 วรรคสี่) 📍👮‍♂️🥇

6.1 การสอบสวนที่อยู่ในความรับผิดชอบของฝ่ายตำรวจ

📌 หลัก : หัวหน้าพนักงานสอบสวน คือ หัวหน้าสถานีตำรวจหรือผู้รักษาราชการแทน

📌 เว้นแต่ : ผู้บังคับการตำรวจ ผู้บัญชาการตำรวจ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติหรือผู้รักษาการแทนเข้าควบคุมการสอบสวน

6.2 การสอบสวนที่อยู่ในความรับผิดชอบของฝ่ายปกครอง

📌 หลัก : หัวหน้าพนักงานสอบสวน คือ ปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอ หรือนายอำเภอ

📌 เว้นแต่ : ในกรณีมีเหตุสมควร ผู้ว่าราชการจังหวัด รองผู้ว่าราชการจังหวัด หรือปลัดจังหวัดซึ่งผู้ว่าราชการจังหวัดมอบหมาย เข้าเป็นหัวหน้าพนักงานสอบสวน